Մակրոնը խոստացել է Աֆրիկային վերադարձնել մշակութային ժառանգությունը
Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը Արևմտյան Աֆրիկա այցի ընթացքում դեկտեմբերի 2-ին ցանկություն է հայտնել «Աֆրիկային վերադարձնել իր ազգային ժառանգությունը»: Խոսքը Դագոմեա թագավորության գանձերի մասին է, որ Ֆրանսիայի պետական ու մասնավոր հավաքածուներում են:
«Աֆրիկյան ժառանգությունը պետք է ցուցադրվի ոչ միայն Փարիզում, այլև Դաքարում, Լագոսում ու Կոտոնում: Դա իմ գերակայություններից մեկն է լինելու: Ես ուզում եմ, որ առաջիկա 5 տարիներին պայմաններ ստեղծվեն աֆրիկյան ժառանգությունը Աֆրիկային վերադարձնելու համար»` հայտարարել է Ֆրանսիայի նախագահը ՈՒագադուգուի համալսարանում: Բենինի նախագահ Պատրիս Տալոնը ժառանգության վերադարձի հարցում է արել 2016-ի հուլիսին: Նրա խոսքով` ռեստիտուցիան թույլ կտա «բնակչությանը ծանոթանալ ազգային մշակույթին ու զբոսաշրջությունը դարձնել ազգային տնտեսության բարգավաճման հիմք»: ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ում Բենինի դեսպան Իրենե Զևունուն հայտարարել էր, որ Ֆրանսիայում են Բենինի արվեստի 6000 նմուշներ, այդ թվում` մասնավոր հավաքածուներում: Դագոմեա թագավորության գանձերը տեղափոխվել են 1892-1894-ի գաղութային պատերազմի ժամանակ, հետո նաև միսիոներներն են տեղափոխել, որ տեղի բնակչությունը «կուռքերին» չերկրպագի: Ֆրանսիայում են թագավորական գահեր, գավազաններ, Աբոմեյի պալատի սրբազան դռները, անտրոպոմորֆ արձանիկներ:
Ֆրանսիայի իշխանությունն առաջին անգամ է ցանկություն հայտնում այլ պետության վերադարձնել նրա մշակութային ժառանգությունը` նշում է Կոտոնում Զինսու հիմնադրամի տնօրեն Մարի-Սեսիլ Զինսուն: Նա Մակրոնի ելույթը համարում է շրջադարձային կետ Ֆրանսիայի մշակութային քաղաքականության մեջ: Մինչև այժմ Ֆրանսիայի իշխանություները հղում էին անում իրավական արգելքներին` ռեստիտուցիայի անհնարինությունը բացատրելով պետական սեփականության անօտարելիության սկզբունքով և «1566-ի Մուլենի հրամանագրով», որ հռչակել է այդ սկզբունքը: Ռեստիտուցիան կպահանջի Ֆրանսիայի օրենսդրության փոփոխություն:
RFI
Հ.Գ. Չափազանց համարձակ քայլ է արել Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը` Աֆրիկային իր ազգային ժառանգությունը վերադարձնելը արժանապատիվ ու արքայական որոշում է: Բայց 1566-ի Մուլենի հրամանագիրը բեկանելով ու օրենսդրության փոփոխությամբ Ֆրանսիան ստեղծելու է նախադեպ ու բախվելու է մշակութային ու զբոսաշրջային գերխնդրի: Եթե Բենինի նախագահ Պատրիս Տալոնը գիտակցում է, որ ազգային մշակույթը կարող է դառնալ զբոսաշրջության ու ազգային տնտեսության բարգավաճման հիմք, Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը կարող է բախվել նաև այլ պետությունների նախագահների ռեստիտուցիոն պահանջներին: ՈՒ` ի՞նչ են անելու Ֆրանսիայի թանգարանները ու մասնավոր հավաքածուների տերերը: Ասենք` Եգիպտոսը պահանջի իր մումիաները ու փարավոնների դամբարաններից փոխադրված պատմական արվեստի նմուշները:
Վերջապես` Իտալիան պահանջի վերադարձնել «Ջոկոնդային»: Մոնա Լիզայի համար կարող եք չանհանգստանալ, իսկ ինչպե՞ս են աֆրիկյան երկրները պահպանելու իրենց մշակույթի գանձերը` ունե՞ն անհրաժեշտ տեխնիկական միջոցներով ու մասնագետներով թանգարաններ, թե՞ վաճառքի են հանելու, որ նույնպես ազգային գանձարանը հարստացնելու ձև է: Վերջապես` նրանք, որ գնում են Փարիզի թանգարանները` համաշխարհային մշակույթին ծանոթանալու, հազիվ թե այդ մշակույթի հետևից ճանապարհ ընկնեն աֆրիկյան կամ այլ մայր ցամաքների երկրներ` մի գահավորակի, մի թագի ու մի գայիսոնի ու մի քանի դիմակի համար: Ամենայն հավանականությամբ` գեղեցիկ ու տպավորիչ խոստում է, որի իրականացումը չի լինելու նույնքան գեղեցիկ ու տպավորիչ: Եթե ընդհանրապես լինի:
Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ
Հեղինակի նյութեր
Մեկնաբանություններ
Ասում են...
-
Ասում են… Եթե չլիներ մեր չարամիտ միջամտությունը, ապա հայերի բացարձակ մեծամասնությունը, ըստ Սան Ստեֆանոյի պայմանագրի, հայտնվելու էր Ռուսաստանի պաշտպանության ներքո
-
Ասում են… Պարադիգմի կտրուկ փոփոխությունը և անցումը դեպի Եվրամիության հարթակ, մեր կարծիքով, անխուսափելիորեն կապված կլինի ՀՆԱ-ի անկման և հայկական բիզնեսին, տնտեսությանն ու Հայաստանի հասարակ քաղաքացիների կենսամակարդակին լուրջ հարվածների հետ։
-
Ասում են… Դոնալդ Թրամփի գլխավորած հանրապետական վարչակազմի ԱՄՆ-ում իշխանության վերադարձով Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո միջազգային գործընթացների Վաշինգտոնի ըմբռնումը նոր հարթություն է ձեռք բերել: Հունվարի 15-ին Սենատում այս հարցի վերաբերյալ նոր պետքարտուղար Մարկո Ռուբիոն շատ խոսուն հայտարարություններ արեց։
-
Ասում են Եթե ինչ-որ մեկը սեփական պատմությունը խեղաթյուրում է թշնամու բարեհաճությանը արժանանալու համար, նա հարգանքի արժանի չէ: Թուրքիան Հայաստանի հավերժական թշնամին է, նրանք հավերժական անեծքի տակ են հայոց կոտորածը կազմակերպելու համար:
-
Ասում են… «Զանգեզուրի միջանցքը» ներկայիս տեսքով մաքուր թուրքական պրոյեկտ է: Այդ միջանցքով Ադրբեջանը ոչնչից ստանալու է տարեկան 1,5 մլրդ դոլար եկամուտ, իսկ Թուրքիայի առջև բացվելու են Կասպից ծովի դարպասները, և մուտք է գործելու Կենտրոնական Ասիա
-
Ասում են Ռուսաստանի նախագահ Պուտինը Զանգեզուրի միջանցքի մասին ոչ մի նոր բան չի ասել Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հետո, որն ավարտվել է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությամբ։ Միևնույն ժամանակ, հայտնի չէ, թե այս հարցում Հայաստանը, Ադրբեջանը, Իրանը, Ռուսաստանն ու Թուրքիան ինչպես են «ընտելանալու» միմյանց:
-
Ասում են… Ռուսաստանի տարածքին հեռահար ճշգրիտ զենքերով հարվածներ հասցնելու հնարավորություն ՈՒկրաինայի ԶՈՒ-ն չունի, հետևաբար, եթե հայտարարվում է, որ ՈՒկրաինային թույլատրվում է նման հարվածներ հասցնել, ապա դա նշանակում է, որ ՆԱՏՕ-ն ուղիղ մտնում է կոնֆլիկտի մեջ Ռուսաստանի հետ
-
Ասում են… Վլադիմիր Պուտինի այցն Ադրբեջան պատմական իրադարձություն էր, քանի որ այն նշանավորեց Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի գլխավոր դաշնակցի փոփոխությունը։ Ավելի քան 30 տարի Հայաստանն այդպիսի դաշնակից էր, բայց հիմա որոշել է անցնել Արևմուտքի կողմը՝ ներառյալ Ֆրանսիան, ԵՄ-ը և ԱՄՆ-ը
-
Նիկոլն արգելել է իրեն նկարել Արարատների ֆոնին Ըստ մերձնիկոլական շրջապատից տարածվող լուրերի` կապիտուլյանտ ոչնչությունը հրահանգել է իր աշխատակազմի լուսանկարիչներին և օպերատորներին իրեն չպատկերել Արարատ լեռների ֆոնին:
-
Ասում են… Մի շարք երկրներում, ցավոք, նաև Հայաստանում մեծ խանդավառություն չկար այն հարցում, որ Ռուսաստանն ինչ-որ կերպ վերահսկեր Հայաստանով լոգիստիկ ճանապարհը Նախիջեւանի և Ադրբեջանի հիմնական տարածքի միջև։ Այստեղ, նախ և առաջ, Թուրքիայի շահն է
-
Ասում են… Ես հստակ ասել եմ՝ նյութական որևէ ակնկալիք, կլինի կազմակերպություն կամ անձ, եթե ինքը ներգրավված է այս շարժմանը, չի կարող ունենալ, սկսած ինձնից, փոխարենը՝ մենք բոլորս կստանանք Հայրենիք ու Պատիվ
-
Ասում են… Հիմա մենք բավականին բարդ շրջան ենք ապրում մեր բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններում։ Դա նույնիսկ ավելին է, քան եղբայրականը, քանի որ այստեղ ավելի շատ հայեր են ապրում, քան՝ բուն Հայաստանում
-
Ասում են Մարտի 8-ից առաջ Մեծ Բրիտանիայի և ԱՄՆ-ի դեսպանատները զգուշացնում էին իրենց քաղաքացիներին զգույշ լինել Մոսկվայում՝ չասելով, թե ինչ է կատարվում
-
Ասում են… Իհարկե, Բրյուսելը շահագրգռված է Հայաստան-ՀԱՊԿ կապի թուլացմամբ, իսկ Դաշինքի պաշտոնական խոսնակները մեկ անգամ չէ, որ հանրային լավատեսություն են հայտնել ՆԱՏՕ-ի հետ մերձեցման Հայաստանի հեռանկարների վերաբերյալ
-
Ասում են…
Ափսոսում ենք, որ ՀՀ ղեկավարությունը, ըստ ամենայնի, գիտակցված որոշում է կայացրել՝ վարել ՌԴ-ի հետ հարաբերությունների հետևողական վատթարացման, Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցած ամեն ինչում Ռուսաստանին մեղադրելու գիծ։ Դա, իհարկե, հարիր չէ դաշնակցային հարաբերություններին
Տարածաշրջանային
Հայաստանը «ստանալու» Թուրքիայի ամենաիրատեսական տարբերակը մնում է «փափուկ ուժը»
Ի՞նչ է ուզում անել Թուրքիան պանթուրքիստական խելացնոր գաղափարն իրագործելու համար։Դեռևս նախկին ԱԳ նախարար Ահմեդ Դավութօղլուն տվել է Թուրքիայի ռազմավարական խորության գաղափարը, որով մերձավոր տարածաշրջանային գոտին ներառում էր Հարավային Կովկասը, Բալկանները, Մերձավոր Արևելքը, և Միջերկրածովյան-Էգեյան գոտին...
